Gezi

RİO DE JANEİRO

ÜMİT EVRAN 19.05.2022

Brezilya’da 200 farklı ulus yaşıyor, 60 dil konuşuluyor. 900 bin yerli halk yaşıyor. Türkiye’nin 12 katı ve 210 milyon nüfusu olan çok büyük bir ülke, Güney Amerika’nın yaklaşık yarısını kaplıyor. 1500’ lerin başında burası keşfedildiğinde, Papa bu koca kıtayı, o sıralar Osmanlı ile işbirliği yapan ve arasının açık olduğu Fransız kralı I.Françoise’nın eline geçmemesi için, Portekizliler ve İspanyollara arasında yarı yarıya paylaştırmış. İşte o yüzden kıtanın yarısı olan Brezilya Portekizce, diğer yarısı olan ve daha sonraları birçok ülkeye parçalanan ülkeler İspanyolca konuşmakta.

Rio de Janerio’ya panoramik bakış (İnternet’ten alınmıştır)

Rio de Janeiro 15 milyon nüfusu ile Brezilya’nın en renkli ve tanınan şehridir. Bu muhteşem şehir, içinde birçok renkli ögeyi ve doğal güzelliği, öte yandan da birçok olumsuzluğu barındırıyor. Esrar, uyuşturucunun bolca imal edildiği Kolombiya, Peru.. gibi ülkeler Pasifik tarafında kaldığı için, bunların Avrupa’ya pazarlanabilmesi için en uygun kapı Rio oluyormuş. Bu yüzden güçlü bir mafya örgütlenmesi mevcutmuş. Her yerde, özellikle varlıklı semtlerde çok fazla özel güvenlik varmış. Geceleri ATM’ ler çalışmıyormuş, benzin istasyonlarında saat 22’ den sonra benzin satılmıyormuş. Bir tarafta ültra lüks evlerin, onların çok yakınlarında favela denilen gecekonduların bulunması ilginç bir tezat oluşturuyor.

Favelalardan bir görünüm (İnternet’ten alınmıştır)

Futbol burada din gibi bir şey. Copacabana’da kumsalda topu artistik hareketlerle yere düşürmeden dakikalarca zıplatan gençlere rastlamak mümkün. Maracana 200 bin kişilik kapasitesiyle dünyanın en büyük stadyumu olarak tanınıyordu, 2014 yılı dünya kupası için yenilenen stadyumda FİFA kriterlerine göre kapasite 95 bine indirildi.

Brezilya deyince akla ilk olarak Rio, Rio deyince de üç şey geliyor: İsa heykeli, meşhur Copacabana plajı ve samba. Şimdi biraz bunlardan söz edelim.

Rio İsa Heykeli

Rio de Janeiro doğa olarak çok güzel bir yer. Harika koyları ve denizi var. Zaten Portekizliler ilk geldiklerinde o upuzun körfezi nehir sanıp, nehir anlamına gelen Rio sözcüğünü kullanmışlar, bu tanışma Ocak ayına rastladığı için de Ocak nehri anlamında Rio de Janeiro sözcüğü ortaya çıkmış. Bu harika koylara ve körfezi kuşbaşı seyreden birkaç tepe var. Bunlardan biri 710 metrelik Corcovado tepesi. Bunun adı da ilginç, Portekizliler ilk buraya gelirken, kadırganın direğinin tepesindeki tayfa bağırıyor: “Kara göründüüü…” Aşağıdan neye benzediğini soruyorlar, o da eğri, kambur tepe anlamında Corcovado deyince, bu tepenin adı öyle kalıyor. 1934 yılında yapılan ve dünyanın yeni yedi harikasından biri sayılan İsa heykeli, 30 metrellik yüksekliği ve 30 metre açılmış kollarıyla işte bu tepenin üstünden Rio’yu kutsuyor.

İsa heykeli ve karşısında Pao de Açucar (İnternet’ten alınmıştır)

Rio’yu kuş bakışı gören bu eğri tepede bugün o meşhur İsa heykeli yükseliyor ve tüm Rio’yu adeta açılmış kolları ile kutsuyor. Kutsamak dedim ama Katolik olan Brezilyalıların aslında dinle falan pek ilgisi yok. Bu heykeli aralarındaki uzun tartışmalardan sonra, bu güzel şehrin, Eiffel gibi, Pizza gibi o şehri temsil eden bir sembolü olsun diye yapmışlar. 1931’ de başlanan inşaat 1934 yılında tamamlanmış ve bugün dünyanın yeni yedi harikasından biri olarak kabul ediliyor. Günümüzde gerçekten Rio’nun sembolü durumunda, yılda bir milyon turist bu görkemli anıtı ziyarete geliyor. 8 Metrelik bir kaide üzerinde 30 metre yükseklikte olan heykelin kolları arasındaki açıklık 30 metreyi buluyor.

Copacabana

Rio’nun dünyaca ünlü bir plajı var, bu mavi çatı anlamına gelen Copacabana. Çok geniş ve kilometrelerce devam eden, ince kumlu bir plaj. Rehberimizin ifadesine göre burada güneş altında 10 dakika kalan birinin hastanelik olması işten değilmiş, bu yüzden genelde 30-50 faktör koruyucu içeren kremler kullanılıyor. Brezilya’da güvenlik sorunu ciddi boyutlarda olduğu için bize sıkı sıkı tembih edildiği üzere, plaja giderken yanımıza, gösterişli saat, fotoğraf makinası, cep telefonu, takı… vs gibi hiçbir şey almadık, sadece şemsiye ve şezlong kiralayacak kadar para aldık. Buna rağmen bir arkadaşımızın plaj terlikleri gitmiş.

Copacabana deyince akla tanga geliyor. Efendim Brezilya’da kalça göstermek ayıp değilmiş. Bu yüzden bayanlar hep tanga giyiyormuş. Gerçekten de Copacabana’da obezite sınırında olup da, ip gibi tangaları, vücut kıvrımları arasında kaybolmuş nice Brezilyalı hanım gördüm. Bunlar görsellik ve estetik olarak çok çekici olmasa da öz güvenlerine hayran olmamak elde değil. Buna karşı Brezilya’da üstsüz denize girmek yasakmış.

Rio de Janerio'nun dünyaca ünlü Copacabana plajı (İnternet’ten alınmıştır)

Copacabana

Karnaval ve samba

Çalışmayı pek sevmeyen bu sempatik insanlar eğlenmeye o kadar meraklı ki İsa heykeli dönüşü, bizi şehre taşıyan minyatür trene aniden bir durakta binen gençler bir taraftan müzik yapmaya, bir taraftan dans etmeye ve yolcuları dansa kaldırmaya başladılar, hatta bizim gruptan bir hanımı da samba yapmaya kaldırdılar. Tabii bahşişlerini topladılar, bir sonraki durakta alkışlar arasında trenden indiler. Şimdi biraz da samba ve karnavaldan söz edelim. Samba Amazon yerlilerinin yerel dansları ile, Afrika’dan gelenlerin danslarının karışımından ortaya çıkmış. Karnaval aslında dans okullarının bir yarışması. Bunun için bir yıl hazırlanıyorlar. Bu yarış hipodrom benzeri, 800 metrelik bir parkurda yapılıyor ve gösterinin tam 80 dakikada tamamlanması gerekiyor. Her bir grupun hazırlıkları için 4 milyon dolar kadar bir masraf gerekiyormuş. Kazanana 6 milyon dolar ödül veriliyormuş, neyse ki her grubun sponsoru olan bir mafia babası varmış. Festivale fiyatı 750 dolar olan biletle giriliyormuş ve tribünlerde 9 bin kişi toplanıyormuş fakat çevrede toplananlarla birlikte bu sayı 1.5 milyona ulaşıyormuş. Ön sıraların fiyatı 1.5 milyon dolar oluyormuş, orada tabii ki mafia babaları oturuyormuş. Karnaval sürecinde 3 yıldızlı bir otelin gecelik fiyatı 2500 dolara çıkıyormuş, o da 5 gecelik yani tüm karnaval boyunca tutulursa.