GÜLİSTAN PALAS - İRAN

GÜLİSTAN SARAYI

(GOLESTAN PALACE)

 “İran denince aklınıza ilk gelen şey nedir?” sorusunun cevabını İran Halısı, İran Kedisi, İslâm Cumhuriyeti, Humeyni, Aşura Törenleri, Ömer Hayyam, Şah Rıza Pehlevi, İran filmleri gibi seçeneklerle çoğaltabiliriz. İran’da, Özellikle Tahran’da gezilip görülmesi gereke yerler arasında da Ulusal Mücevher Müzesi, Grand Bazaar, Milad Kulasi, Azadi Kulesi gibi yerler gelebilir.

 Ancak, bence Gülistan Sarayı (Golestan Palace) Tahran’da gezilmesi gereken yerlerin başında yer alır.

 Gülistan Sarayı Tahran’da gezilip görülmesi gereken en eski ve en önemli yapılardan biridir. Şimdiki sarayın bulunduğu yere Safevi hükümdarı I. Tahmasb (1524-1576) döneminde kale olarak inşaa edilmiştir. Kale içerisinde bulunan küçük saray daha sonraki yıllarda Kaçar(Qajar) Hanedanının Tahran’ı başkent yapmasıyla hanedanın yerleşim yeri olmuştur. Eski yapı zamanla değişmiş özellikle Kaçar hanedanından Feth Ali Şah ve  Nasrettin Şah saraya yeni bölümler inşa ettirmiştir. Pehleviler döneminde ise şehrin tam merkezinde yer alan sarayın Tahran’ın gelişmesine engel olduğu düşünülerek birçok bölüm yıkılmış ve daha modern diye düşünülen yeni ilavelerle hükümet binaları yapılmıştır.

 Gülistan Sarayı UNECO Kültür miras listesinde yer alan görkemli ve zarif bir saraydır. Sarayın bahçesinde rengarenk çiçekler ve güllerin yer almasından dolayı buraya Gülistan Sarayı (Golestan Palace) deniliyor.

 Pehlevi Hanedanı döneminde resmi törenler ve yabancı heyet üyelerinin konaklaması için kullanılan Gülistan Sarayı günümüzde müze olarak kullanılmaktadır. Müzeyi gezmek isterseniz saray içinde yer alan her salon için ayrı ayrı bilet almanız gerekiyor. Saray da toplamda 12 tane salon var. Eğer bütün salonları gezmek isterseniz bir günün yetmeyeceğini bilmelisiniz. Bunun için sadece gün içinde gezebileceğiniz salonlar için giriş bileti almanızda fayda var. Salonların isimleri şöyle;

• Aynalı Salon
• Güneş Binası
• Mermer Taht Salon
• Kerim Han Salonu
• Kabul Salonu
• Müze Salonu
• Havuz Odası
• Fildişi Binası
• Berelyan Binası
• Badgir Binası
• Elmas Salonu
• Ebyez Sarayı

 Bu yazımda İran’a yaptığım son gezide inceleme fırsatı bulabildiğim Gülistan Sarayından ziyaret edebildiğim bölümlerle ilgili fotoğraflarımı ve kısa bilgileri paylaşacağım.

AYNALI SALON

Aynalı Salon sarayın ziyaret edilmesi gereken en önemli bölümlerinden bir tanesidir. Göz kamaştıran ihtişamı ile günümüze kadar ulaşabilmiş. Tavan dahil salonun her yeri aynalarla kaplı.

MERMER TAHT SALONU

Sarayın en güzel ve eski salonlarından bir diğeri ise Mermer Taht’dır. 1806 yılında yaptırılan salonun genişçe bir terası bile bulunmakta. Terasın bütün duvarları, tavanı ve sütunları ince bir işçilik ile oyulmuş, çini, ahşap ve aynalar ile süslenmiş. Salonun ortasında büyükçe bir taht yer alıyor. Mermerden yapılmış olan taht toplamda 65 parçadan oluşuyor. Kaçar hanedanları burada resmi kabulleri, bayramlaşmaları, nevruz kutlamaları ve tahta çıkış törenlerinin gerçekleştirilmesinde kullanmışlar. 1925 yılında Rıza Şah Pehlevi’nin tahta çıkış töreni de yine bu salon da gerçeklemiş

GÜNEŞ SALONU

( SHAMS – OL – EMÂREH)

İsmi “Güneş Binası” anlamına gelen bu bina 1868 yılında Nasreddin Şah tarafından yaptırılmış ve Tahran’ı yüksekten izlemek için kullanılmıştır. Sarayın en gözde bölümlerinden biridir.

KERİM HAN SALONU

Kerim Han tarafından yaptırıldığı için bu isimle anılan bu terasın ortasında bir havuz bulunuyor. Yer altından gelen su havuzun dolmasını sağlıyor.

BERELİAN BİNASI

Talar-e Berelian, bugüne kadar İranlı sanatçıların parlak ayna eseriyle anıldı. Salon, Talar Bolour adında başka bir salonun yerine Nasreddin Şah binası tarafından inşa edildi.

KABUL SALONU

Kabul Salonu bir müze olarak düzenlenmiş. Nasreddin Şah döneminde konuklarını karşılamak için kullanılmış. Yerler mozaiklerle, duvarlar aynalarla kaplanmış. Sarayın bu bölümünde birçok Avrupalı ressamın eserleri sergileniyor.

MÜZE SALONU (TÂLAR – E ZOROOF)

Bu bina, Ivory Hall'un (Talar-e Adj) kuzeyindeki Narenjestan binasının yerini almıştır. Avrupalı kralların Qajar (Kaçar) krallarına hediye ettiği tüm porselen eşyaları, Talar-e Zoroof'a götürüldü ve bu amaçla inşa edilen vitrinlerde sergileniyor.

 Her ne sebeple olursa olsun, bir gün yolunuz Tahran’a düşerse Gülistan Sarayı’nı ziyaret etmeden dönmeyin sakın. Orada uzun yıllar boyunca anılarınızda yer alacak görsel bir şölen sizleri bekliyor.

5097