ORHAN KEMAL
02.06.2019ORHAN KEMAL
“İnsanlara kızmamaya alışın. İnsanlar kızılmaya değil, sevilmeye muhtaçtır. Hastasına kızmayan bir doktor olmaya çalışın. Ekmeğinizi alnınızın teriyle kazanın, kitaplar satın alın, bol bol kitap okuyun.
Benim kim olduğumu öğrenip de ne yapacaksınız?
Bir insan işte…”
Demiş olsa da hayatı hakkında kısaca bilgi verip, ölümünün 49. yılında bizi bize anlatan bizden birini bu vesile ile anmak gerektiğini düşünüyorum.
Asıl adı Mehmet Reşat Öğütçü olan Orhan Kemal 15 Eylül 1914 yılında Adana’nın Ceyhan ilçesinde dünyaya geldi. Milletvekilliği ve bakanlık yapmış Abdulkadir Kemali Bey ve öğretmen olan Azime Hanımın oğludur. Babasının bazı siyasal sebeplerden dolayı Suriye’ye yerleşmesi ile henüz 17 yaşındayken öğrenimine ara vermek zorunda kalır. Lübnan ve Suriye’de matbaa işi ve bulaşıkçılık yapar. Kısa bir süre sonra tek başına Türkiye’ye dönme kararı alır ve Adana ‘ya gelir, burada çırçır fabrikalarında dokumacılık, işçilik ve kâtiplik yapar.
1937’ de Nuriye Hanım ile evlenir. Bu evlilikten 4 çocukları dünyaya gelir.
1938 ‘de Niğde’de askerliğini yaptığı sırada ‘Maksim Gorki ve Nazım Hikmet kitapları okumak’ yabancı rejimler lehinde propaganda ve isyana muharrik suçundan 5 yıl hapis cezası alır.
1940’ta Bursa cezaevinde Nazım Hikmet ile tanışması Orhan Kemal için bir dönüm noktası olur. Nazım Hikmetten Fransızca, felsefe ve siyaset dersleri alır. Nazım Hikmet’in teşviki ile düz yazıya geçip şiir yerine roman ve öykü yazmaya başlar. ‘Baba Evi’ romanı ilk düz yazısıdır. Öykülerini önce ‘Bacaksız Orhan’ takma ismi ile yayımlar.’’ Orhan Raşit’ , ‘Raşit Kemali’ imzalarını da bir süre kullanır. 1942-1943 yıllarında ise ‘Orhan Kemal ‘ imzası ile yayımlar.
1943’te tahliye olunca Adana ‘ya döner, amelelik, sebze nakliyeciliği yapar, Devlet Demiryollarında çalışır, Adana Verem Savaşta kâtiplik yapar.
1948’de Varlık’ın okurlarınca yılın en beğenilen öykücüsü seçilir.
1950-51 yıllarında ailesi ile İstanbul’a yerleşir ve ölümüne kadar kitap ve makale yazarak geçinir.
1958’de Kardeş Payı ile Sait Faik Hikâye Armağanı ödülünü alır.
1967’de 72. Koğuş ile Ankara Sanatsevenler Derneği tarafından Yılın En İyi Öykücüsü seçilir.
1969’da Önce Ekmek kitabı ile Sait Faik ve Türk Dil Kurumu ödüllerinin sahibi olur.
2 Haziran 1970 yılında Sofya’da yaşamını yitirir.
Eserlerinde toplumsal konulara yer veren Orhan Kemal, çoğunlukla Çukurova’daki tarım ve fabrika işçilerinin sorunlarına değinmiş, sonrasında yaşamını sürdürdüğü İstanbul’da gurbetçilerin, kenar mahalle insanlarının, işçilerin dünyasını yansıtmıştır. Türk edebiyatına işçi sınıfını getiren yazarlardan olmuştur. Cumhuriyet dönemi toplumcu gerçekçi sanatın öncülerinden biridir. Eserlerinde hızlı olay akışı ve devingenlik ön plandadır, diyaloglara da ağırlık vermiştir.
Eserlerini;
-Kendi hayatını anlatan
(Baba Evi, Avare Yıllar, Murtaza, Grev, Cemile)
-Çukurova toprak ve çırçır işçilerini anlatan
(Bereketli Topraklar Üzerine, Vukuat Var, Hanımın Çiftliği, Eskici ve Oğulları, Kanlı Topraklar)
-İstanbul’un yoksul insanlarını anlatan
(Suçlu, Devlet Kuşu, Sokakların Çocuğu, Gurbet Kuşları)
şeklinde üç grup olarak sınıflandırabiliriz.
“İnsan dediğin insanların uğruna canını feda etmeli, edemedi mi, kalabalık etmemeli dünyamıza..” (Bereketli Topraklar Üzerine)
“-Bitmeyecek, dedi.
-Hiç mi?
-Hiç.
-Niyetin kâtip olmak mı yani?
-Hayır.
-Ya?
-İnsan olmak.”
Ölümünün 49. Yılında Orhan Kemal’e…
KAYNAKLAR:
1.wwwokuyorumben.com
2.www.neoldu.com
3.www.sözlersitesi.com
4.www.sözkimin.com
5.www.weblenow.com
6.www.türkcebilgi.com
7.www.gelgez.net
8.www.sendeyim.net
9.www.thmhaber.com
10.www.muhteşemsözler.com
11.Fotoğraflar internetten temin edilmiştir.
Meliha azar
5 Jun 2019Güzel bir biyografi olmuş..
Tuba Mutlu
14 Jun 2019Emeğinize sağlık Meltem Hanım. Yazılarınızın devamını bekliyor,teşekkürlerimi sunuyorum.
Muhterem Uçar
10 Jul 2019Harika bir derleme olmuş. Emeğine, yüreğine sağlık. Hele ki sanata sanatçıya bu kadar koyum yapılırken, toplumsal olayları işçi sınıfının yaşamsal öykülerini/gerçeklerini hepimizin anlayacağı dilden ulaştıran usta kalemimizi saygıyla anıyor, size de teşekkürler ediyorum.
Orkun Belin
10 Jul 2019Selam, selam, selam...